PROPOZYCJE LOGOPEDY

Dzieci przedszkolne (3-7 lat) znajdują się w okresie swoistej mowy dziecięcej. Wymowa ich nie jest jeszcze w pełni ukształtowana. Wielu głosek, które dziecko mówi w izolacji nie jest wstanie powtórzyć w wyrazie, nie stosuje ich w mowie spontanicznej. Prawidłowy rozwój mowy uwarunkowany jest umiejętnością obserwowania i naśladowania, dobrą sprawnością motoryczną , manualną i sprawnością narządów mowy. Duże znaczenie ma również umiejętność posługiwania się prawidłowym torem oddechem, dobrym poziomem słuchu fonematycznego i pamięcią słuchową.
Zamieszczane tu będą ćwiczenia, propozycje autorskich zabaw wielu doświadczonych logopedów mające na celu rozwijanie tych funkcji. Do niektórych ćwiczeń zamieszczono linki do stron, na których można uzyskać wsparcie.
Pani Ewa - logopeda
XIII TYDZIEŃ
Utrwalanie prawidłowej wymowy głoski M – dzieci młodsze.
Powiedz co widzisz na obrazku.
Analiza sylabowa wyrazów- dzieci starsze.
Podziel na sylaby, policz je i powiedz jaką sylaba zaczyna się ten wyraz.
Motyl. molo, miś, meduza, miska, mak.
Utrwalanie prawidłowej wymowy głosek SZ i Ż:
Karty pracy:
Lektura dla rodziców:
Pomysł na darmowe pomoce logopedyczne:
Ogólne zalecenia dla rodziców dzieci z opóźnionym rozwojem mowy:
XII TYDZIEŃ
Może te piękne ilustracje pomogą dzieciom zapamiętać nazwy miesięcy i zrozumieć następstwo pór roku.
Utrwalamy prawidłową artykulację głoski R w wierszu. Poznajemy leśnych przyjaciół. Powtarzamy/czytamy, wskazujemy obrazki według kolejności w tekście.

Poznajemy zwierzęta - zagadki
Ćwiczenia narządów mowy. Kliknij w link i ćwicz:
XI TYDZIEŃ:
W tym tygodniu proponuję kilka ćwiczeń rozwijających słownik dziecka oraz kształcących słuch fonematyczny….. oraz niespodziankę w propozycji dla rodziców.
I. Synonimy – wyrazy bliskoznaczne. Słowa którymi możemy zastąpić dane słowo.
II. Homonimy – wyrazy wieloznaczne. Wyraz o takim samym brzmieniu a innym znaczeniu.
III. Jak wykonać w domu słuchowe memo do rozwijania i kształcenia słuchu fonematycznego?

Zapewne Wam, tak jak i nam memorki kojarzą się z obrazkami i dobieraniem ich w pary. Można wykonać też z dzieckiem słuchowe memo i wykonywać ćwiczenia rozwijające słuch fonematyczny.
Wypełniamy nieprzezroczyste pojemniki, np. Kinder niespodzianki :), różnymi przedmiotami, które będą wydawały specyficzne dla siebie dźwięki:
-
makaron
-
płatki kukurydziane
-
płatki owsiane
-
kaszę gryczaną
-
cukier
-
piasek
Zadaniem dziecka jest dobrać w pary pudełeczka wydające takie same dźwięki.
IV. Rodziców zapraszam do zajrzenia na stronę i wspólnej aktywności z dzieckiem.
Domek dla wróżek lub innych stworzonek polecam tym, którzy mają kawałek ogródka przy domu.
X TYDZIEŃ:
Kochani tym, którzy zostali w domu proponuję kilka aktywności, które maja na celu ćwiczenia pamięci i koordynacji słuchowo-ruchowej.
1. Przypomnijmy sobie i naszym dzieciom wyliczanki.
WIDZIAŁY DZIŚ ZUCHY
JAK LECIAŁY MUCHY.
KTÓRE Z WAS WIDZIAŁO
ILE ICH LECIAŁO?

LATA PSZCZOŁA PRZY RABATACH,
MYŚLI TYLKO O TYCH KWIATACH,
JAKI KOLOR WYBRAŁA?
GDY TAK SOBIE WCIĄŻ LATAŁA?

JEDNA NOGĄ, DRUGA NOGA
MASZEROWAŁ PAJĄK DROGĄ.
ZA PAJĄCZKIEM CIĄGNIE SIĘ SIEĆ,
DZISIAJ CHCIAŁBY CIEBIE ZJEŚĆ.

2. Zabawa logopedyczna "Nieśmiałe motylki".
Wystarczy trochę wody i papierowe motylki. Motylki ze złożonymi skrzydełkami połóż na tafli wody i patrz jak z Nieśmiałych motyli robią się piękne i dumne okazy o kolorowych skrzydłach.
Takie rozwinięte motylki musisz zaprowadzić do kolorowych domków. Dziecko nabiera powietrza przez nos i wypuszcza przez usta. Musi kontrolować wydmuch aby nie zanurzyć motylków pod wodę ponieważ zatoną. Wydech musi być tak nakierowany aby motylki trafiły do odpowiednich domków (niebieskie skrzydełka = niebieski domek).
Miłej zabawy ❤

3. Rozwijanie sfery poznawczej i myślenia.
Zagadki- odpowiedzi mogą być inspiracją do wykonania prac plastycznych.
Praca zespołowa to nasza mocna strona,
Każda z nas zawsze swoją pracę wykona.
Mieszkamy w domkach z ziemi usypanych,
Przez ludzi mrowiskami zwanych /mrówki/
Z kwiatka na kwiatek ja przeskakuję,
bo do tych kwiatów bardzo pasuję.
Moje kolorowe skrzydła zachwyt budzą.
Dzięki mnie wyprawy na łąkę nigdy się nie nudzą /motyl/
Jesteśmy pracowite i fruwać umiemy,
Nektar z kwiatów na śniadanie jemy.
W naszym domu rządzi królowa matka,
Ulem zwie się nasza chatka /pszczoły/
Artykuły dla rodziców
-
Powrót do przedszkola po izolacji – darmowa bajka terapeutyczna:
- Zabawy wspierające rozwój dziecka:
https://w-strone-dziecka.blogspot.com/search/label/zabawy%20wspierające%20rozwój
IX TYDZIEŃ:

LOGOPEDA POLECA:
1. Zabawy słowno-ruchowe. Przepis na szczęśliwe dziecko. Kliknij w link, otwórz, wydrukuj.
2.Karty pracy na Łące. Kliknij w link , pobierz karty pracy dla przedszkolaków i propozycje zadań.
https://kreatywnadzungla.pl/2020/05/na-lace-karty-pracy-dla-przedszkolakow.html
3. Niespodzianka dla Mamy- pomysł na oryginalną laurkę dla Mamy. Zaproś do pomocy Tatusia.
https://kreatywnadzungla.pl/2020/05/laurka-dla-mamy-bukiet-kwiatow.html
4. Lektura dla rodziców.
https://miastodzieci.pl/czytelnia/20-przykazan-janusza-korczaka-dla-rodzicow/
Głoska L.
Prawidłowa realizacji głoski l polega na zwarciu czubka języka z górnym wałkiem dziąsłowym. W mowie dziecka pojawia się ona w 2-3 roku życia. Jej prawidłowa wymowa jest bardzo ważna, ponieważ układ artykulacyjny głoski l stanowi punkt wyjścia do prawidłowej realizacji głosek szeregu szumiącego i głoski R. Wadliwa wymowa nazywana jest lambdacyzmem.
Zaburzenie wymowy tej głoski nazywana jest lambdacyzmem i może występować jako:
1) paralambdacyzm–zastępowanie głoski l inną głoską, najczęściej ł, r, j. Dziecko zamiast lala powie jaja lub rara. Dzieje się tak z powodu nieukończonego rozwoju artykulacji, lub hiperpoprawności w wymowie (dziecko, które dopiero nauczyło się wymowy głoski r może jej nadużywać.
2) mogilambdacyzm–opuszczanie głoski l. Dziecko zamiast lis powie is lub zamiast las powie as. Jednak głoska l jest rzadko opuszczana. Zazwyczaj dzieje się to w trudnych grupach spółgłoskowych, np. kl → kasa zamiast klasa.
3) lambdacyzm właściwy –realizowanie dźwięku niezgodnie z normą ortofoniczną:
- międzyzębowa realizacja głoski
- lambdacyzm boczny- jeżyk przesuwa się z linii środkowej jamy ustnej i realizacja odbywa się z boku,
- lambdacyzm nosowy –w czasie artykulacji podniebienie miękkie nie pracuje prawidłowo –nie zamyka przejścia do rezonatora nosowego, co powoduje przepływ powietrza przez nos.
Przyczyny wadliwych artykulacji głoski:
1. Nieprawidłowości anatomiczne i funkcjonalne narządów mowy:
- niska sprawność języka (zbyt duży, skrócone wędzidełko podjęzykowe),
- brak pionizacji języka,
- wady zgryzu –zwłaszcza zgryz otwarty może powodować międzyzębową realizację głoski l,
- braki w uzębieniu –j.w.
- wady w budowie podniebienia (np. rozszczepy).
2.Nieprawidłowy tor oddychania (ustny), który przyczynia się do nieprawidłowej pracy języka.
3.Nieprawidłowy sposób połykania.
4.Wady słuchu powodujące obniżenie progu słyszalności.
5.Zaburzenia słuchu fonemowego brak lub trudności w różnicowaniu głosek opozycyjnych) lub fonetycznego (brak lub trudności w rozpoznawaniu prawidłowej głoski).
6.Naśladowanie nieprawidłowych wzorców z otoczenia.
7.Ssanie palca, obgryzanie paznokci, przedłużające się ssanie smoczka lub używanie butelki ze smoczkiem.
Ćwiczenia narządów mowy przygotowujące do prawidłowej artykulacji głoski L.
- kląskanie językiem
- mlaskanie
- naśladowanie ssania cukierka
- ostrzenie czubka języka o górne zęby przy szeroko otwartej buzi
- delikatne masowanie czubka języka szczoteczką do zębów
- oblizywanie górnych zębów przy szeroko otwartej buzi
- „malowanie” podniebienia czubkiem języka we wszystkie strony
- liczenie czubkiem języka górnych zębów przy rozwartej szczęce
- delikatne masowanie języka poprzez nagryzanie jego czubka
- przyklejanie całej powierzchni języka do podniebienia przy szeroko otwartej buzi (wytrzymywanie około 10-15 sekund)
- przyklejanie całej powierzchni języka do podniebienia przy szeroko otwartej buzi, a następnie nie odrywając języka od podniebienia, otwieranie i zamykanie buzi.
VIII TYDZIEŃ:
W tym tygodniu dzieciom polecam karty pracy z serii Bali-Fun V:
Karty do wspólnego czytania:

- Ćwiczymy język- pionizacja. Młodsze dzieci mogą powtarzać za rodzicem tylko sylaby, starsze cały tekst

Rodzicom natomiast proponuje lekturę wybranych artykułów, w zależności od wieku i potrzeb dziecka.
- https://sabinamazur.pl/bunt-trzylatka-jak-przetrwac/
- https://sabinamazur.pl/wyzwania-rozwojowe-czterolatka/
- https://sabinamazur.pl/pozytywna-dyscyplina-pieciolatka/
VII TYDZIEŃ:
W tym tygodniu zachęcam Państwa do lektury artykułu Marty Kulling „ Rozwój mowy dziecka”. Artykuł zamieszczony jest w na stronie naszego przedszkola w zakładce Warto wiedzieć- ciekawe artykuły.
Ode mnie zaś kilka słów o Mowie bezdźwięcznej.

Mowa bezdźwięczna – co to takiego?
Zaburzenie to polega na tym, że głoski dźwięczne są realizowane w postaci swych bezdźwięcznych odpowiedników (czyli są wymawiane bez udziału wiązadeł głosowych). Zamiast „w” dziecko mówi więc „f”, zamiast „z” –„s”, „ż” = „sz”, „ź”= „ś”,„dz” = „c”, „b” = „p”, „g” = „k” etc.
Ta wada wymowy prowadzi więc do znacznego zniekształcania fonetycznego wyrazów (przy mowie bezdźwięcznej np. wyraz „woda” dziecko wymawia [fota]), a także –nierzadko –do zmiany ich znaczenia („koza” wymawiane: [kosa], domek = [tomek], gubić = [kupić]). Mowa bezdźwięczna może powodować trudności w czytaniu i pisaniu, przede wszystkim w rozumieniu wypowiedzi.
Zaburzenie to występuje w postaci całkowitej (bezdźwięcznie wymawianych jest 13 par głosek opozycyjnych) lub częściowej.
Do przyczyn mowy bezdźwięcznej zalicza się:
1.Niedokształcenie słuchu fonematycznego
2.Zaburzenia słuchu
3.Zakłócenie pracy mięśni wiązadeł głosowych
4.Niedokształcenie kinestezji mowy
5.Uszkodzenie centralnego systemu nerwowego
Przy mowie bezdźwięcznej występuje obniżenie napięcia mięśniowego, głos często jest cichy i monotonny.
Ćwiczenia oddechowe, wzmacniające ćwiczenia warg i języka → etap wstępny
Właściwa terapia mowy bezdźwięcznej powinna być prowadzona przez logopedę.
Poniżej znajduje się propozycja ćwiczeń, które mogą być przeprowadzane także przez rodziców, w celu wzmocnienia aparatu artykulacyjnego i ćwiczenia słuchu fonematycznego :
Ćwiczenia oddechowe:
-
dmuchanie baniek mydlanych
-
„pykanie” na piórko
-
dmuchanie na kuleczki ze styropianu, waty oraz piłeczki (np. wdmuchiwanie piłeczek z różnych materiałów do bramki)
-
wykonanie wdechu i zdmuchiwanie świeczki na wydechu
-
parskanie wargami
-
„czesanie” warg (zagryzamy górnymi zębami dolną wargę, potem dolnymi –górną)
-
„całuski”
-
naprzemiennie: „całuski” –„uśmieszki”
-
oblizywanie warg (można posmarować je dżemem lub kremem czekoladowym)
-
nadymanie policzków i powolne wypuszczanie powietrza ustami
-
granie na harmonijce
Ćwiczenia słuchu fonematycznego:
-
rozpoznanie dźwięku wśród innych. Przykładowe polecenie dla dziecka: będę wymawiać różne głoski, podnieś rękę, gdy usłyszysz B. Wymawiając głoski, zasłaniamy usta (np. kartką papieru).
-
przygotuj obrazki, na których będą: góry, kury, bułka, półka, koza, kosa, biurko, piórko, Tomek, domek. Głośno wymawiaj słowa; zadaniem dziecka jest wskazanie prawidłowego obrazka.
-
wyszukiwanie rysunków, które zaczynają się od określonego dźwięku, np. B , a następnie rysunków, których nazwy zaczynają się od dźwięku opozycyjnego P;
Dzieciom proponuję na ten tydzień kilka ćwiczeń rozwijających sprawność języka, aparatu oddechowego, rozwijających słuch fonematyczny i doskonalących wymowę.
1. Gimnastyka buzi i języka- Ruletka.
2. Ćwiczenia oddechowe
Zabawa oddechowa " Wesołe owoce "
- Wydrukuj szablon z załącznika⬇ ➡ https://www.logopediapraktyczna.pl/we...
- Pokoloruj owoce.🍏🍎🍐
- Przyklej na grubą tekturę, która nie będzie się przewracała podczas dmuchania.
- Przygotuj piłkę do ping ponga. Nabierz powietrze nosem i wypuść ustami celując do bramki.
3. Ćwiczenia warg:
4.Ćwiczenia słuchu fonematycznego:
- onomatopeje: https://wordwall.net/pl/resource/1086044
- wysłuchiwanie głoski w wyrazie i utrwalanie prawidłowej artykulacji głoski S - karty pracy:
VI TYDZIEŃ:
Piękna majowa pogoda zachęca do piknikowania. Spędzajcie jak najwięcej czasu na świeżym powietrzu, słuchajcie odgłosów przyrody, łapcie słoneczne promienie, a po zachodzie słońca można skorzystać z kilku propozycji zabaw w domu.
1.Dokończ obrazek. Kliknij w link pobierz karty pracy z motywem strażaka ( dziś jego święto).
3. Ćwiczenia słuchu fonematycznego. Słuchowe różnicowanie głosek szumiących i syczących.
- https://harmonia.edu.pl/public/assets/EDUKACJA%20W%20DOMU/ĆWICZENIA%20LOGOPEDYCZNE/Szale%20czy%20sale%EF%80%A5.pdf
- https://harmonia.edu.pl/public/assets/EDUKACJA%20W%20DOMU/ĆWICZENIA%20LOGOPEDYCZNE/Żebra%20czy%20zebra%EF%80%A5.pdf
4. Ćwiczenia narządów mowy – opowiadania logopedyczne. Językiem malowane.
5. Kreatywne ćwiczenia słuchu fonematycznego – Onomatopeje.
6. Myślenie przez analogię wnioskowanie- ćwiczenia lewopółkulowe.
V TYDZIEŃ:
1. Wiosenna gimnastyka buzi i języka. Ćwiczenia mają na celu wypracowanie pionizacji języka, niezbędnej do prawidłowej wymowy głosek z szeregu szumiącego [sz], [ż/rz], [cz], [dż] oraz głoski [r].
Wydrukuj kartę z ćwiczeniami. Pokoloruj, porozcinaj kartki, ułóż na stole obrazkiem do dołu. Losuj kartki i wykonuj poszczególne ćwiczenia.
Ćwiczenia artykulacyjne:
-
bocian – Unieś czubek języka na wałek dziąsłowy, policz do 5 i opuść.
-
jaskółka – Unieś boki języka do górnych zębów.
-
żaba – Skacz czubkiem języka z ząbka na ząbek – u góry.
-
deszcz – Narysuj na podniebieniu czubkiem języka kropeczki.
-
zajączek – Zrób czubkiem języka 10 dużych skoków: z dolnych zębów na górne.
-
słońce – Narysuj czubkiem języka na podniebieniu kółko i promyki.
-
tulipany – Pokaż jak wąchasz tulipany: wdech nosem, wydech ustami.
-
motyl – Zaśpiewaj: la, lo, le, lu, ly na ulubioną melodię.
-
kurczaki – Prześlij całuski: raz głośne, raz ciche – swojej rodzinie.
-
gąsienica – Czubek języka na wałek dziąsłowy – otwieraj i zamykaj zęby nie odklejając języka.
-
ślimak – Przeciskaj język pomiędzy zbliżonymi do siebie zębami.
- pająk – Kląskaj językiem.
2. Pokoloruj Biedronkę. Przygotuj czarne kropki z papieru , odrysuj małe kółeczka, wytnij je, za pomocą słomki umieść je.
Mała Biedroneczka siedem kropek miała, Na zielonej łące wesoło fruwała. Złapał ją pajączek w swoją pajęczynę – uratuję Cię Biedronko, a ty mi coś przynieś. Biedroneczko leć do nieba, przynieś mi kawałek chleba.
3. Powtórz wierszyk, zwróć uwagę na prawidłową wymowę głoski R i głosek szumiących. Naucz się wybranego wiersza na pamięć.
BIEDRONKA
Obudziła się biedronka
głodna, że aż strach,
więc najadła się tych kropek,
co na skrzydłach ma.
Siedzi w trawie przestraszona,
problem swój rozważa.
„Co tu robić?” – myśli ona –
„Może by tak do lekarza?”.
„Idzie Franek, idzie Krysia,
Bronek i Gabrysia,
trawa niska, a mnie widać
bez kropeczek dzisiaj.”
Niczym na golasa
Siedzi smutna w trawie.
bez kropek – zaznaczam –
Biedronka przy kawie.
„Ratunku, ratunku” –
prośbę ma biedronka –
„Jak mnie tak zobaczą –
Wstydu pełna łąka.
Prędko, prędko, drodzy moi,
brać kredki proszę –
kropki się rysuje
tak samo jak groszek.”
KROPECZKI BIEDRONECZKI
W poniedziałek biedroneczki,
gdzieś zgubiły swe kropeczki.
Cały wtorek ich szukały,
bo ich domek nie był mały.
W środę poszły na spacerek,
przeszukały cały skwerek.
W czwartek już nie miały siły,
więc szukanie zostawiły.
W piątek sobie przypomniały,
że w szkatułce je schowały.
Do soboty świętowały,
tak im minął tydzień cały.
Potem kropki założyły
i w niedzielę piękne były.
Jaki morał z tej bajeczki?
Ciężkie życie biedroneczki,
kiedy zgubi swe kropeczki.
4. Gra planszowa.
- rzuć kostką , poproś mamę niech przeczyta ci wyraz, który wylosowałeś, powtórz , jeżeli ci się udało, pokoloruj ten obrazek na planszy- gra do druku
5. Logopedyczne Kółko Krzyżyk z głoską R. - gra do druku
TYDZIEŃ IV
GIMNASTYKA BUZI I JĘZYKA
- Popatrz i naśladuj ruchy języka, zwróć uwagę na strzałki.

- Bajeczka logopedyczna- poproś rodzica niech ci przeczyta bajkę, naśladuj czynności z nawiasów.
"OSIOŁEK"

Na polanie smacznie spał sobie mały osiołek (chrapanie). Gdy nastał ranek, osiołek się zbudził, bardzo szeroko otworzył swoją buzię i ziewnął (ziewamy). Nagle poczuł się głodny. Nabrał więc sporo trawy do pyska (otwieranie i zamykanie buzi) i zaczął ją dokładnie i długo żuć (żucie). Po śniadaniu osiołek oblizał ząbki żeby były czyste, każdy ząbek po kolei (przesuwamy językiem po zębach). Jedno źdźbło przykleiło się do podniebienia, więc spróbował je oderwać (przesuwamy językiem po podniebieniu). Zadowolony osiołek zaczął biegać po polanie (kląskanie) szybko, coraz szybciej, aż opadł z sił ( język wysunięty na brodę). Zmęczony osiołek podszedł do strumyka i napił się wody (język zwinięty w rurkę). Wrócił do domu (powolne kląskanie). Przed nocnym spaniem osiołek dokładnie umył każdy ząbek (język przesuwamy po wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni zębów) oraz policzki (językiem przesuwamy po wewnętrznej stronie policzków). Zmęczony zasnął głębokim snem (chrapanie).
ZABAWY ZE SŁOWAMI
- Przygotowujemy kilka przedmiotów, np. klucze, okulary, chusteczkę do nosa, itp. Opisujemy przedmiot, np. jest to coś co każde dziecko powinno mieć w kieszonce, służy nam szczególnie wtedy gdy płaczemy, lub mamy katar…. Zadaniem dziecka jest wskazanie i nazwanie opisanego przedmiotu. Starsze dzieci zamieniają się rolami z rodzicem , wybierając do samodzielnego opisu kolejny z przygotowanych przedmiotów.
- Szukanie w otoczeniu przedmiotu.
Rozejrzyj się i znajdź coś co jest…. czerwone,
Znajdź coś co jest miękkie….
Znajdź coś co jest duże………
Znajdź coś co jest co służy do ubrania….
Za każdy znaleziony przedmiot przyznajemy punkt.
- Szukanie kolorów. Jaki kolor widzisz w zdaniu?”
węgiel na śniegu,
sok malinowy w budyniu,
kurczak w trawie
słoneczko na niebie
wrona na śniegu
kaczka w stawie
jabłko na drzewie
- Spośród kilku słów dziecko musi wybrać to, które nie pasuje ze względu na przynależność do innej grupy znaczeniowej, np.
łódka, kajak, statek, pociąg
jabłko, gruszka, pietruszka, śliwka
rysuje, pisze, gotuje, maluje
zielony, biały, żółty, duży
ładny, brzydki, miś, czysty
mama, pan, tata, brat, siostra
- Gra uniwersalna - gra planszowa do wydruku;
ZABAWY PALUSZKOWE
-
Rwę po linii
Dziecko rwie, używając obu dłoni, papier wzdłuż linii narysowanych na kartce. Można stosować coraz bardziej skomplikowane kształty).
Rwę po linii, nie marudzę.
Rwę wzdłuż linii i się trudzę.
Rwę ostrożnie, nie marudzę.
Efekt widzę choć się trudzę
- Mamo, Mamo...
Składamy razem swoje dłonie (dotykają się tylko czubki palców). Po każdej sylabie po kolei odrywamy od siebie (zaczynając od kciuka) i z powrotem składamy palce, mówiąc:
Ma-mo, ma-mo! Co, co, co?
Ja-dą goś-cie! No to co?
Teraz trzymając pozostałe palce złączone ruszamy tylko serdecznymi,
które się krzyżują - raz po jednej, raz po drugiej stronie i mówimy:
Dzień dobry! Dzień dobry!
Następnie palce, które "się kłaniały" całują się, a my cmokamy (trzy razy).I powtarzamy jeszcze raz gesty i słowa:
Dzień dobry! Dzień dobry ! oraz cmokanie.
- Wiosenna burza.
Pada deszczyk, pada, pada,
(Uderzamy palcem o podłogę lub o stolik)
coraz prędzej z nieba spada.
(Przebieramy wszystkimi palcami.)
Jak z konewki woda leci,
(Uderzamy całymi dłońmi o podłogę.)
A tu błyskawica świeci...
( Klaszczemy w dłonie nad głową.)
Grzmot !!!
(uderzamy piąstkami o podłogę.)
- Paluszki się budzą
Stuk… stuk… stuk… (dziecko trzyma rączkę w piąstce i stuka)
Kto tam?
Kciuk. (zamknięta piąstka, kciuk na zewnątrz)
A kuku, kochany kciuku! (dziecko dotyka kciukiem palca wskazującego)
Wstawaj, wstawaj, czas do pracy (palec dotknięty przez kciuka powstaje, czyli prostuje się)
Jaką mama nam wyznaczy.
Powtarzamy kolejno z każdym palcem aż do małego:
Stuk… stuk… stuk… (dziecko trzyma rączkę w piąstce z wyciągniętym i wyprostowanym palcem wskazującym i stuka)
Kto tam?
Kciuk. (wyciąga także kciuk na zewnątrz)
A kuku, kochany kciuku! (dziecko dotyka kciukiem palca środkowego)
Wstawaj, wstawaj, ty dryblasie (palec środkowy dotknięty przez kciuka powstaje, czyli prostuje się)
Popatrz, już czekamy na cię.
Stuk… stuk… stuk… (dziecko trzyma rączkę w piąstce i stuka – wyciągnięty palec wskazujący i środkowy)
Kto tam?
Kciuk. (dziecko wyciąga także kciuk na zewnątrz)
A kuku, kochany kciuku! (dziecko dotyka kciukiem palca serdecznego)
Wstawaj, paluszku serdeczny (palec dotknięty przez kciuka powstaje, czyli prostuje się)
Patrz, już widać blask słoneczny.
Stuk… stuk… stuk… (dziecko trzyma rączkę w piąstce i stuka – wyciągnięty palec wskazujący, środkowy i serdeczny)
Kto tam?
Kciuk. (dziecko wyciąga także kciuk na zewnątrz)
A kuku, kochany kciuku!(dziecko dotyka kciukiem palca małego)
Wstawaj, paluszku mały, już na świecie dzień biały.
Ja jestem mały paluszek i najdłużej spać muszę.
Wstawaj, mały paluszku, już dość leżenia w łóżku.
Mnie się chce spać, ja nie chcę wstać.
Kiedy takie robisz psoty, sami pójdziemy do roboty,
Nie, nie, nie!
A kuku, kochany kciuku (palec mały dotknięty przez kciuka powstaje, czyli prostuje się)
No, więc już paluszków pięć do roboty mają chęć.
Druga piątka – razem dziesięć, będą grzyby zbierać w lesie.
ĆWICZENIA WYRAZISTOŚCI MOWY
Przyjrzyj się dokładnie ułożeniu ust przy wymowie poszczególnych samogłosek. Weź lustro i sprawdź czy potrafisz otworzyć usta w taki sam sposób. Pamiętaj o tym podczas wypowiadania się.

Powtórz wierszyk przesadnie artykułując samogłoski:
Mała dama domek miała.
Mały domek. Duży chciała.
To go zawsze podlewała.
A jak urósł, to przestała
W domu Ani –ani ani.
W domu Oli – ni fasoli.
W domu Eli – nie wiedzieli.
W domu Uli – nie wyczuli.
W domu Izy – dwie walizy.
III TYDZIEŃ:
- Jak rozwijać mowę dziecka? – praktyczne ćwiczenia:
- Utrwalamy prawidłową wymowę głoski R:
- Małe i duże języczka podróże - ćwiczenia buzi i jezyka:
- Coś dla rodziców-Dlaczego warto grać z dziećmi w gry planszowe?
- Gra planszowa do wydruku:
- Na_wsi_- gra planszowa
_____________________________________________________________________________
II TYDZIEŃ:
-
utrwalamy prawidłową artykulację głosek szumiących,
-
różnicujemy głoski szumiące i syczące,
-
doskonalimy słuch fonematyczny. Gimnastyka buzi i języka – przygotowanie do prawidłowej wymowy głoski R;
- Utrwalanie prawidłowej wymowy głoski Sz w nagłosie, śródgłosie i wygłosie.
Gra „Kółko/ krzyżyk” mogę być inspiracją do tworzenia wspólnie z dzieckiem własnych gier. Robimy schemat 3 X 3 kratki w wklejamy obrazki z ćwiczoną kolejną głoską np. cz,ż,dż lub każdą inną ...
2. Różnicowanie głosek SZ i S –"Szale czy sale?"
Głoskowanie
Co to są głoski?
Nauka głoskowania to bardzo ważny etap w przygotowaniu do nauki czytania. To nic innego jak ćwiczenie słuchu fonematycznego, to dzielenie wyrazów na głoski, czyli pojedyncze dźwięki, które dziecko jest w stanie usłyszeć. Dobrze, aby każdy rodzic uczący w domu dziecko głoskowania zdawał sobie z tego sprawę.
Podczas nauki głoskowania warto jak zawsze i przy wszystkim zacząć od prostych 2-3 głoskowych wyrazów, np.:
-
d-o-m,
-
s-o-k,
-
r-o-k,
-
o-k-o,
-
n-o-s,
-
m-r-o-k,
-
s-m-o-k,
-
n-o-c.
Dodatkowo ćwiczmy z dzieckiem zarazem analizę jak i syntezę słuchową, np. rodzic mówi wyraz nos, a dziecko głoskuje n-o-s – to jest analiza słuchowa wyrazów. Lub rodzic głoskuje n-o-s, a dziecko mówi nos – to jest synteza słuchowa wyrazów.
Kolejny ważny problem pojawia się w trakcie głoskowania podczas występowania w wyrazie głoski „i”. Przed spółgłoską kiedy występuje zmiękcza spółgłoskę poprzedzającą i jest samodzielną głoską, np.:
-
p’-i-s-t-o-l-e-t (pistolet),
-
w’-i-d-ł-y (widły),
-
A-l’-i-n-a (Alina).
„I” przed samogłoską nie jest samodzielną głoską, a jedynie zmiękcza poprzedzającą spółgłoskę, np.:
-
m’-o-t-ł-a (5 głosek), ale m-i-o-t-ł-a (6 liter),
-
w’-e-r-t-a-r-k-a (8głosek), ale w-i-e-r-t-a-r-k-a (9 liter),
-
p’-o-s-e-n-k-a (7 głosek), ale p-i-o-s-e-n-k-a (8 liter).
Zatem jak głoskujemy, oto przykłady:
liczba liter: liczba głosek:
-
rzeczka r-z-e-c-z-k-a (7) rz-e-cz-k-a (5)
-
brzuszek b-r-z-u-s-z-e-k (8) b-rz-u-sz-e-k (6)
-
porzeczka p-o-r-z-e-c-z-k-a (9) p-o-rz-e-cz-k-a (7)
- chrzan c-h-r-z-a-n (6) ch-rz-a-n (4) bracia b-r-a-c-i-a (6) b-r-a-c’-a (5)
1.Wysłuchiwanie głosek w wyrazach "Co słyszysz?":
a) na początku wyrazu – w nagłosie:
-
Ala, Ola, Ula, Ela, osa, ule, ekran, auto, sowa, rak, buda, sok, fajka, cena, zebra, rok, guma, waga, tort, mak, łania, buty, nora, kasa.
b) w środku wyrazu – w śródgłosie:
-
noc, koc, kot, tak, las, osa, żuk, dom, nos, pół, byk, sok, bar, rok, bat, bób, bór, bok, bis, bus, tuż, tik, mak, sos, łan, pas, dym, Jan.
c) na końcu wyrazu – w wygłosie:
-
las, kwiat, dom, ziemniak, sok, chrzan, len, burak, lok, pomidor, pole, osa, drewno, sala, rzeka, lato, słońce, koce, lalka, kosze, domy.
2. Zgadnij jaki to wyraz:
a) metoda sylabowa:
-
bu-ty, ka-wa, za-ku-py, sza-fa, dra-bi-na, sa-ła-ta, ło-pa-ta, ka-na-pa, pa-ra-sol, ja-go-da, ry-ba, sa-mo-lot, mu-cha.
b) metoda głoskowa:
-
d-o-m, d-y-m, o-k-o, s-o-k, l-o-k, l-o-d-y, b-u-t-y, w-o-d-a, w-a-g-a, s-a-ł-a-t-a, b-a-l-o-n, b-u-r-a-k, m-a-k.
3. Ćwiczenia słuchowe w rozróżnianiu wyrazów, które różnią się tylko jedną głoską - zmiana znaczenia wyrazu. Powiedz jaką głoską różnią się te pary wyrazów, np: lody – loty,
-
domek – Tomek,
-
pasek – piasek,
-
gapa – kapa,
-
dama – tama,
-
koza – kosa,
-
bal-pal,
-
bąk – pąk,
-
kasa – kasza,
-
kos – kosz,
-
bułka – półka,
-
rak-lak,
-
góra – kura,
-
rok-lok,
-
kos – kosz,
-
sale-szale.
4. Domino fonetyczne. Dziecko zaczyna następny wyraz od takiej głoski jaką kończył się wyraz poprzedni, np:
-
noc – cukier- rak – kret – termometr, itd.
Ćwiczenia słuchu fonematycznego
SŁOŃCE I BŁYSKAWICA
Słońce w chmurce –błyskawica:
Przeciwieństwo i różnica.
Gdy usłyszysz ton wysoki,
to podskakuj, gdzie obłoki.
Gdy usłyszysz mocny ton,
to szybciutko gdzieś się schroń
Teraz skup się, skup się już,
dźwięk się zbliża, jest tuż-tuż!
Zabawa ze szklankami i wodą
1. Przed zabawą przygotowujemy dwie szklanki. Do jednej na-lewamy dużo wody, drugą zostawiamy pustą. Gdy uderzymy o pełną szklankę (np. metalową łyżeczką), zabrzmi ton niższy, gdy uderzymy o pustą – zabrzmi ton wyższy.
2. Rodzic recytuje wiersz stukając na przemian o szklanki.
3. Po wypowiedzeniu pierwszej części rymowanki prosi, aby dziecko słuchało, jaki ton zagra i jaki ruch ma wykonać: czy podskakiwać na paluszkach, czy schować się i ukucnąć.
Ćwiczenia pionizacji języka i przygotowujące do wymowy głoski [r]:
Rodzicom, którzy mają problem z prawidłowym wykonaniem ćwiczeń zapraszam do obejrzenia filmu, jak ćwiczyć język do wywołania głoski [r]: https://www.youtube.com/watch?v=EDraMiZB8GI
I TYDZIEŃ:
I. GIMNASTYKA BUZI I JĘZYKA
PRANIE
Pan Języczek robi pranie (robimy „pralkę” – mocno wydymamy policzki). Otwiera pralkę (otwieramy szeroko usta) i wkłada do niej brudne ubrania (dotykamy językiem na przemian górnej wargi i górnych dziąseł). Następnie zamyka pralkę (zaciskamy mocno wargi), wsypuje proszek (ułożony na górnej wardze język wysuwamy do buzi, przesuwając nim po wardze, zębach i dziąsłach). Brudne rzeczy się piorą (wykonujemy językiem kółka w szeroko otwartej buzi).
Gdy pranie się wypierze, Pan Języczek rozwiesza w ogrodzie linkę (przesuwamy czubek języka od jednego kącika ust do drugiego). Następnie strzepuje wyprane rzeczy (wykonując szybkie ruchy, próbujemy sięgnąć językiem do brody i do nosa) i wiesza je (otwierając szeroko buzie dotykamy czubkiem języka wszystkich zębów po kolei). Gdy pranie wyschnie czas je zdjąć (otwierając szeroko buzię, dotykamy czubkiem języka wszystkich zębów po kolei).
Na koniec pan Języczek prasuje czystą garderobę (przesuwamy językiem po podniebieniu, górnych dolnych zębach).

SOWA SPRZĄTA SWOJE MIESZKANIE
Sowa rozejrzała się po swojej dziupli (przesuwamy językiem po podniebieniu górnym, wewnętrznych ścianach policzków, podniebieniu dolnym). Zauważyła duży bałagan. Postanowiła zrobić porządek. Zaczęła od odkurzania sufitu dziupli (przesuwamy czubkiem języka od przodu do tyłu jamy ustnej, po podniebieniu górnym), zdjęła firanki (liczymy czubkiem języka górne zęby) i włożyła je do pralki (wykonujemy wargami motorek). Po chwili pralka zaczęła płukanie firan („przepychanie” powietrza wewnątrz jamy ustnej).
Sowa odkurzyła też ściany (przesuwamy czubkiem języka po wewnętrznych ścianach policzków) oraz podłogę (przesuwamy czubkiem języka po podniebieniu dolnym). Sowa była bardzo zadowolona z wykonanej pracy i szeroko się uśmiechnęła (rozciągamy szeroko usta w uśmiechu).
Dumnie wyjrzała z dziupli i rozejrzała się wokoło (poruszamy językiem ruchem okrężnym na zewnątrz jamy ustnej). Spojrzała w górę (sięgamy czubkiem języka w stronę nosa), spojrzała w dół (sięgamy czubkiem języka w kierunku brody). Rozejrzała się też w prawo (przesuwamy czubek języka do prawego kącika ust) i w lewo (przesuwamy czubek języka do lewego kącika ust). Wszędzie był porządek i słychać było śpiewające ptaki (gwiżdżąc naśladujemy głosy ptaków).

PANI JĘZYCZKOWA PIECZE CIASTO
Pani Języczkowa będzie miała gości, więc postanowiła upiec ciasto. Najpierw do miski (robimy z języka „miskę” – przód i boki języka unosimy do góry, tak, by w środku powstało wgłębienie) wsypała mąkę i cukier (wysuwamy język z buzi, a potem go chowamy, przesuwając nim po górnej wardze, górnych zębach i podniebieniu). Następnie rozbiła jajka (otwierając szeroko buzię, kilkakrotnie uderzamy czubkiem języka w jedno miejsce na podniebieniu). Wszystkie składniki mieszała (obracamy językiem w buzi w prawo i w lewo) i mocno ucierała (przesuwamy językiem po górnych zębach, następnie po dolnych).
Gdy ciasto się upiekło, Pani Języczkowa ozdobiła je polewą czekoladową (przesuwamy czubkiem języka po podniebieniu w przód, w tył i w bok), obsypała rodzynkami (dotykamy językiem każdego górnego zęba), orzechami (dotykamy językiem każdego dolnego zęba).
Gdy ciasto ostygło, poczęstowała gości, którym ono bardzo smakowało (oblizujemy wargi językiem). Smacznego!

II. ZABAWY ROZWIJAJĄCE MYŚLENIE I SŁOWNIK DZIECKA
1.Powiedz, co widzisz na dużym obrazku, powiedz, pokaż kiedy używamy…
2. Pytania i odpowiedzi.
- zadajemy dziecku pytanie, dziecko odpowiada (w nagrodę możemy puścić film z youtube); jeżeli dziecko nie wie, puszczamy film, po obejrzeniu pytamy jeszcze raz; starszym dzieciom dedykuję szczególnie pytania 5-9.
1) CO MUSISZ ZROBIĆ, CZEGO POTRZEBUJESZ ŻEBY UMYĆ RĘCE?
- "Myszka w paski" film - https://www.youtube.com/watch?v=fxxx2myt_eI
2) CZEGO POTRZEBUJESZ, ŻEBY UMYĆ ZĘBY?
-
"Myszka w paski" film - https://www.youtube.com/watch?v=rTB9z-pOtmw
3) CO TRZEBA POWIEDZIEĆ, GDY WCHODZIMY DO PRZEDSZKOLA, DO CZYJEGOŚ DOMU, SKLEPU?
- Myszka w paski" film - https://www.youtube.com/watch?v=YPlUtgcMwuE
4) CO TRZEBA ZROBIĆ, ŻEBY KUPIĆ LODY?
- "Myszka w paski" film - https://www.youtube.com/watch?v=dnpa8mNtGi4
5) CZEGO BĘDZIESZ POTRZEBOWAŁ ŻEBY PRZYGOTOWAĆ KANAPKĘ?
6) ROBIMY SAŁATKĘ OWOCOWĄ. JAKIE ZNASZ OWOCE?
7) WYMIEŃ OWOCE, KTÓRYCH NAZWA ZAWIERA GŁOSKĘ (R).
8) CZEGO POTRZEBUJEMY ŻEBY ZROBIĆ HERBATĘ?
9) JEST ZIMA, IDZIEMY DO PRZEDSZKOLA. CO MUSISZ UBRAĆ ŻEBY NIE ZMARZNĄĆ?
III. NAŚLADOWNICTWO
1. Rób dokładnie to, co ja:
1) NAŚLADUJ DŁOŃMI UGNIATANIE CIASTA.
2) NAŚLADUJ RUCHY PRASOWANIA ŻELAZKIEM.
3) NAŚLADUJ PICIE ZE SZKLANKI I POŁYKANIE .
4) NAŚLADUJ PALCAMI PRZYPINANIE KLAMEREK NA SZNURZE Z PRANIEM.
2. Zabawa muzyczno - ruchowa: "Rób dokładnie to, co ja"
https://www.youtube.com/watch?v=JS1VXZn-cgk
3. Piosenka: "Pomogę mamusi"
https://www.youtube.com/watch?v=Bx18oNuUcDw
VI. ZABAWY ROZWIJAJĄCE SŁUCH FONEMATYCZNY
1.Zabawa co słychać w domu?
- dziecko z zasłoniętymi oczami ma odgadnąć odgłosy różnych dźwięków wytwarzanych przez przedmioty znajdujące się w domu; np. suszarka , przelewanie wody, fasola w słoiczku, szelest papieru, uderzanie młotka, itp.; prezentujemy dziecku przedmioty i odgłosy,jakie one wydają, następnie zawiązujemy dziecku oczy i pytamy co słyszy?
2. Pokaż literkę, powiedz co słyszysz na początku wyrazu, który widzisz na obrazku?
- wykorzystane materiały: zestaw kart logopedycznych do ćwiczeń słuchu fonematycznego, różnicowania głosek wargowo-zębowych, dwuwargowych, dźwięcznych i bezdźwięcznych, ćwiczeń małych rączek; materiał wyrazowy: wafle, bańki, farby, pudła, pole, flaming, waga, basen, wałek, fontanna, banan, por, fajka, pączki, baran, wanna;


![Znajdź nas na Facebooku [nowe okno (new window)]](szablony/cartoons/znajdz_nas_na_Facebook.png)